Afganistan Hazaralarının Halk Şarkılarına Yansıyan Etnopedagojisi
Özet Görüntüleme: 111
/ 
PDF İndirme: 20
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15753820Özet
Bu çalışma, Afganistan Hazaralarının halk şarkı sözlerini etnopedagojik açıdan incelemeyi amaçlamaktadır. Hazara halkı, Afganistan, Pakistan, İran, Türkmenistan, Tacikistan ve Özbekistan gibi ülkelerde yoğun olarak yaşamasına rağmen, küreselleşen popüler kültürün ve devletlerin kültür politikalarının etkisi altında kendi pedagojisini ve folklorunu sürdürmekte zorluk yaşamıştır. Küreselleşmenin yerel kültürler üzerindeki homojenleştirici etkisini sorgulayan bir yaklaşım olarak etnopedagoji, bireylerin kendi toplumsal ve kültürel bağlamları içinde eğitilmesini savunur. Aynı zamanda, yerel bilgi ve yerli bilgeliklerin popüler eğitim sistemine entegre edilmesini talep eder. Bu bağlamda Hazara halkının, tarih boyunca maruz kaldığı ayrımcılık ve kültürel dışlanma nedeniyle gizlemek zorunda kaldığı yerel bilgeliğini yeniden ifade etme imkânı da ortaya çıkmaktadır. Araştırmanın kavramsal ve kuramsal çerçevesi, literatür taraması ve özellikle etnopedagojik araçlar temel alınarak oluşturulmuştur. Çalışmanın uygulama kısmında ise Afganistan’ın Bamyan, Gazne, Daykundi ve Bağlan gibi şehirlerinde yaşayan Hazaralar örneklem olarak seçilmiştir. Bu bölgelerdeki halkın halk pedagojisi ve folklorik unsurlarından yola çıkılarak çalışma materyali oluşturulmuştur. Elde edilen pedagojik ve folklorik materyaller, temel nitel araştırma deseni ve doküman incelemesi tekniğiyle belirlenmiştir. Çalışmanın örneklemine yönelik çeşitli mecralarda yayımlanmış şarkı klipleri seçilmiş ve etnopedagojik bir bakış açısıyla analiz edilmiştir. Bulgular bölümünde, Hazaralar tarafından her yıl ünlü sanatçıların anısına düzenlenen dombra festivalleri öne çıkmaktadır. Bu programlarda seslendirilen şarkı sözleri incelendiğinde, çocuklara dolaylı ya da doğrudan etnik kimlik bilinci, emek ve mücadele, ayrımcılığa karşı direniş, anneye saygı, yiğitlik, aşk, vatan sevgisi, umut ve hayaller gibi temaların aktarıldığı görülmektedir.
Referanslar
Akyüz, M. (2016). Afganistan'da Kullanılan Müzik Aletleri Musical Instruments Used In Afghanistan. 3-4. 165-170. https://www.researchgate.net/publication/338123046
Aliyeva Çınar, M. (2022). Etnopedagojinin temelleri. Uluslararası bakışla etnopedagojiye giriş (Ed. İ. Çınar) içinde (1-37). Pegem Akademi.
Ali, M. A. (2023). Afganistan’da Türkçe Öğretim Merkezleri. Bezgek Yabancılara Türkçe Öğretimi Dergisi, 2(3), 222-233. https://doi.org/10.56987/bezgek.32
Ali, M. A. (2023). Khaled Hosseini’nin “Uçurtma Avcısı” Romanındaki Etnopedagojik Unsurlar. Uluslararası Etnopedagoji Dergisi, 3(2), 116–143. https://doi.org/10.5281/zenodo.10350247
Ali, M. A. (2024). Afganistan’daki Türklerin Diline Yönelik Yapılan Lisansüstü Tezlerin Araştırma Eğilimleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması (1995-2023). Bezgek Yabancılara Türkçe Öğretimi Dergisi, 3(3), 182-197. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bezgek/issue/87199/1495008
Arsaliev, S. (2019). Ethno Pedagogical Technologies In Regional Education Environment. In D. K. Bataev (Ed.), Social and Cultural Transformations in the Context of Modern Globalism, vol 58. European Proceedings of Social and Behavioural Sciences (pp. 2744-2756). Future Academy. https://doi.org/10.15405/epsbs.2019.03.02.320
Baily John. 1988. Music of Afghanistan, Professional musicians in the city of Heart. Cambridge: Cambridge University Press.
Clair, A.A. & Memmott, J. (2008). Therapeutic uses of music with older adults (2nd ed). Silver Spring, MD: American Music Therapy Association, Inc.
Çınar, İ. (2019). Etnopedagoji: Atabek yurdu. Pegem Akademi.
Çınar, İ. (2022). Etnopedagojide araştırma yöntemleri. Uluslararası bakışla etnopedagojiye giriş (Ed. İ. Çınar) içinde (65-92), Pegem Akademi.
Deljo, A. (2015). Tarih Bastani Hazara Ha. Hazaraların Kadim Tarihi. Maksudi Yayınevi. Kabil
During, J. (2012). The dotâr family in Central Asia. Organological and musicological survey,” Porte Akademik . Organoloji sayasi, Istanbul, 2012. (93-102)
Akdağ, A. K. (2022). Anadolu’da ve Yakın Coğrafyalarda İki Telli Sazlar. İdil Sanat ve Dil Dergisi, 11(98), 1491-1504. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=1110168
Gibbons, A. C. (1977). Popular Music Preference of Elderly People. Journal of Music Therapy, 14(4), 180-189. https://doi.org/10.1093/jmt/14.4.180
Karimi, A. (2017). Medium of the Oppressed: Folk Music, Forced Migration, and Tactical Media, Communication, Culture and Critique, Volume 10, Issue 4, 1 December 2017, Pages 729–745, https://doi.org/10.1111/cccr.12178
Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. ve Çokluk-Bökeoğlu, Ö. (2006). Sosyal bilimler için istatistik. Pegem A Yayıncılık.
Mohammadi, A. (2015). Hazara Türklerinin Halk İnançlarında Doğum, Evlenme ve Ölüm. Milli Folklor. 27, Sayı 105, 111-119 https://www.researchgate.net/publication/325049644_Hazara_Turklerinin_Halk_Inanclarinda_Dogum_Evlenme_ve_Olum
Mohammadi, A. (2015). Tarihten Günümüze Hazaralar (Tarih, Dil, Folklor Ve Etnografya) . Belgü, (2) , 29-52 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/belgu/issue/37864/437519
Mohammadi, A. (2015). Hazara Caferileri’nin Din Anlayışı . Belgü, (1) , 27-47 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/en/pub/belgu/issue/37862/437500
Hassan, A. (2004). Afganistan Kökenli Hazaraların Din Anlayışı. (Basılmamış yüksek lisans tezi), SDÜ, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Isparta.
İlhan, S. (2022). Hazaraların Sosyo-Kültürel Tarihi Ve Menşei Sorunu. Uluslararası Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 5(2), 307-326. https://dergipark.org.tr/en/pub/uhad/issue/73568/1170315
Pheeney, C. E. (2016). Ethno-pedagogy for ASEAN in our Globalised Era Brief Overview of Indonesia's Ethno-pedagogy Journey. Proceedings for ASEAN Community Conference, Phillippines. https://www.academia.edu/attachments/66783651/download_file?s=profile
Qasimi, V. (2018). The authentic Hazara music. Shah M Book Co. https://books.google.com/books/about/The_authentic_Hazara_music.html?id=MCH90AEACAAJ
Sakata, Lorraine. 1980. “Afghan Musical Instruments. Dutar and Tanbura”, Afghanistan Journal 5(4) (1502).
Sakti, S. A., Endraswara, S., & Rohman, A. (2024). Revitalizing local wisdom within character education through ethnopedagogy apporach: A case study on a preschool in Yogyakarta. Heliyon, 10(10), e31370. https://doi.org/10.1016/j.heliyon.2024.e31370
Shariati Sahar, H. (2023). Saykhina: Mardum Shinasi ve Farhang Shinasi Mardum Hazara - Saykhina: Hazara Halkının Antropolojisi ve Sözlü Kültür, Farhang Yayınevi, Kabil
Sulistyani, H., & Rahrdjo, T. (2019). Ethnopedagogy perspective on ethnic minority discourse of education. Proceedings of the 2nd International Conference on Educational Sciences (ICES 2018) (pp. 223–230). https://doi.org/10.2991/ices-18.2019.53
Takahashi, A., タカハシ, ア., & 昭弘, 高. (1980). Characteristics of Afghan Folk Music : A Comparative Study of the Musical Characters of the Tajik, Uzbek, Pashtun and Hazara Tribes. Senri ethnological studies, 5, 29-46. https://minpaku.repo.nii.ac.jp/record/3447/files/SES05_003.pdf
Tretyakova, T. V., Buryanina, N. S., Starostin, V. P., Olesov, N. P., & Shadrin, V. I. (2021). O papel e o lugar da etnopedagogia no ecossistema educacional. Revista on Line de Polıtica e Gestao Educacional ~, 25(2), 1364–1376. https://doi.org/10.22633/rpge.v25i2.15317
Vambery, Arminius. (1864). Travels in Central Asia: Being the Account of a Journey fromTeheran Across the Turkoman Desert on the Eastern Shore of the Caspian to Khiva, Bokhara, and Samarkand Performed in the Year 1863. London: John Murray. https://archive.org/details/travelsincentra01vmgoog
Yazıcı, O. (2011). Hazaraların Menşei İle İlgili Yeni Bir Görüş. Türklük Bilimi Araştırmaları, 0 (29), 475 - 492.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Katib, F. M. (1993). Nejad Nama-i Afghan. Qum: İsmailiyan Yayınevi.
Hazaralife.net. (2013, 12 May). Dawood Sarkhosh - Kashki Kafar Bodi [Video file]. Retrieved from http://www.youtube.com/watch?v=kkzdpwW9K5s&feature=youtube_gdata_player
Internet kaynakları
Sakata, H. L. (1968). Music of the hazarajat. MA Thesis, University of Washington, Washington
BAAG (British & Irish Agencies Afghanistan Group) Afganistan in June 2018 https://www.ecoi.net/en/file/local/1440483/1226_1534163397_afghanistan-in-jun-18.pdf
People youtube chanal https://youtu.be/k-ZayBU4Uo4?si=cXsw17PLnuN86CIS
https://iranmusicology.com/myanmar-music/
https://iranmusicology.com/music-indonesian/
https://iranmusicology.com/%d9%85%d9%88%d8%b3%db%8c%d9%82%db%8c-%d8%a8%d9%88%d8%aa%d8%a7%d9%86/
Amiri, A. (2023). Damburanın müzikal ve tarihsel önemine dair bir vurgu https://polpress.es/fa/?p=10466
Yakmanesh, Y. N. (2012, 6 November). Dar masir-e Dawoud Sarkhosh shodan [On becoming Dawoud Sarkhosh]. Retrieved 25 January 2016, from http://bit.ly/1Tksn8ohttps://www.dw.com/fa-af/%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AF%D8%A7%D9%88%D9%88%D8%AF-%D8%B3%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%B4-%D8%B4%D8%AF%D9%86/a-16355548
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Mohammad Asif Ali
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
