Etnopedagojik Bir Kaynak Olarak "Manas" Destanı


Özet Görüntüleme: 211 / PDF İndirme: 121

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.8016663

Anahtar Kelimeler:

Etnopedagoji, Kırgız, Destan, Manas, Çocuk, Eğitim

Özet

Halkın eğitim konusundaki düşünceleri sözlü eserlerde kaydedilerek muhafaza edilmiş ve nesilden nesile aktarılmıştır. Kırgız folklorunda eğitsel bir amaç taşımayan bir eser yoktur. Geleneksel Kırgız toplumunda folklor ve halk eğitimi eş kavram olarak algılanmaktadır. Uzunluk ve içerik olarak modern bilimdeki en büyük Kırgız destanı olan "Manas", Kırgızların genç nesillerin eğitimine ilişkin düşüncelerinin tüm yönlerini tanımanın mümkün olduğu Kırgız etnopedagojisi için ansiklopedik bir kaynak olarak önem kazandığı birçok bilim uzmanının görüşleri ile desteklenmiştir. Bilimsel literatürün analizi, bu yönde bazı adımlar atılmasına rağmen, destan içeriğindeki geleneksel eğitime ilişkin çok yönlü düşünce, olgu ve kavramların bağımsız olarak yeniden inşa edilmediğini ve etnopedagojik bakış açısıyla incelenmediğini göstermektedir. Bu bakımdan eğitimin amacı, eğitim süreci, yöntemler – popüler pedagojik kavram ve terimler, çocukların bağımlılığı, eğitim ve sosyal gelişim ile ilgili konulara ilişkin olarak destanın içeriği incelenmiştir.Bunların yanı sıra erkek çocuk yetiştirme ülküsü olarak “Er” ve “Delikanlı”, kız yetiştirme ülküsü olarak “Manas”, “Beyaz Battaniyeli Kadın”, “Kapalı kara kız” kavramlarının özellikleri incelenmiştir ve bununla birlikte Manas destanında kişiliğin gelişimi ve gelişimi doğrudan sağlayan çeşitli faktörler ve araçlar hakkındaki çok yönlü bilgiler analiz edilmiştir. Betimsel araştırma modelinden yola çıkılarak, destanın içeriğinde yer alan eğitim ile ilgili kavramların çözümlenmesinde görsel set ve sembolik materyallerin sistematik bir şekilde okunması için içerik analizi yöntemi kullanılmıştır.

Referanslar

Абдымомунова Г. А. (2009) «Манас» эпосунун негизинде жаштарды атуулдукка тарбиялоо. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. I. Arabayev'in adını taşıyan Kırgız Devlet Üniversitesi.

Алимбеков, А. (1996). Кыргыз Этнопедагогикасы. Алтын Тамга.

Алимбеков, А. (2018). “Манас” эпосундагы “тарбия” түшүнүгүн туюндурган концепттер, лексикалык-фразеологиялык сөз курамдары. Манас ааламы. Манастаануу-фольклортаануу журналы, 5(1), 59-64

Aйтматов Ч, Ç. (1979). Байыркы кыргыз рухунун туу чокусу. Кыргызстан Маданияты.

Байгазиев С.О. (2021). “Манас” эпосунун педагогикасы. Бишкек

Баитова (2015) «Манас» эпосу аркылуу болочок мугалимдерди этнопедагогикалык жактан даярдоо. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. I. Arabayev'in adını taşıyan Kırgız Devlet Üniversitesi. "

Батурина Г. И. & Кузина Т. Ф. (1995). Народная педагогика в воспитании дошкольников. М.Б. Яковлева.

Фернер, Дж. Концептуальный анализ: метод понимания информации как доказательства и улик как информации. Arch Sci 4, 233-265 (2004). https://doi.org/10.1007/s10502-005-2594-8

Gül, Y. E. (2020). Eski Türk kültüründe terbiye kavramı ve terbiye yöntemleri. Sosyal Bilimler Ekev Akademi Dergisi, 24(82), 531-546.

Gul, Y. E. (2021). Ethnic motif in modern education: ethnopedagogy. Bugu Journal of Language and Education, 2(1), 44-58. Doi: http://dx.doi.org/10.46321

Исаков Б. (1998) Манастын жети осуяты. Бишкек.

Каденова Ж. З. (2018) «Манас» эпосунда бала манастын инсан, патриот катары калыптанышында элдик тарбия салттарынын ролу. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. I. Arabayev'in adını taşıyan Kırgız Devlet Üniversitesi.

Кыргыз тилинин сөздүгү (2010). – Бишкек.

Манас (2010) Саякбай Каралаевдин варианты. Бишкек.

Осмонов Ө. (2013) Кыргызстандын тарыхы. Бишкек

Саалиева Д. (1995) Мектепте «Манас» эпосун үйрөтүүнүн методикасы. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. I. Arabayev'in adını taşıyan Kırgız Devlet Üniversitesi. Kırgız dili sözlüğü (2010). - Bişkek.

Шаханов М. (2004) Заблуждение цивилизации. Москва.

Ормонов Т. (1978) Педагогическая пансофия киргизского народа. Советская педагогика, 128-134.

Волков, Г. Н. (1974). Этнопедагогика. Чебоксары: Чуваш. кн. изд-во.

Юнусалиев (1958) Манас: Кыскартылып бириктирилген вариант. Фрнунзе.

Валиханов Ч. (1958) Избранные произведения. Алма –Ата.

Згурская М.П. (2010) Древний Египет. Москва

İndir

Yayınlanmış

30.06.2023

Nasıl Atıf Yapılır

Alimbekov, A. (2023). Etnopedagojik Bir Kaynak Olarak "Manas" Destanı. Uluslararası Etnopedagoji Dergisi, 3(1), 1–17. https://doi.org/10.5281/zenodo.8016663