İNSANIN CANLI KÜLTÜR DÜNYASI: ETNOKÜLTÜREL YÖNÜ


Özet Görüntüleme: 90 / PDF İndirme: 52

Yazarlar

DOI:

https://doi.org/10.5281/zenodo.7545398

Anahtar Kelimeler:

insanın yaşamsal kültür dünyası, etnokültürel yön, insan varlığı, birey ve toplum

Özet

Makale, insanın hayati kültür dünyasının etnokültürel yönü sorununu ele alıyor. Modern sosyokültürel gerçekliklerde kültür, hem sosyal hem de insani gelişme için koşulların ve karşılık gelen ön koşulların kapsandığı bir olgudur. Yaşam yaratma bağlamında kültür, bir yandan yaşamın kaotik doğasına karşı güçlü bir korunma aracı iken, diğer yandan “kendini arındırma”nın, - bir kişinin tüm varoluşsal gerçekliği kendi içinden “geçirdiği” yaşam dünyasının düzenlenmesi olan kendini arındırmanın temeli, koşulu, yöntemi ve sürecidir. Bu makalenin amacı, yaşamsal kültür dünyasının insan varoluşunda oynadığı rolü anlamaya çalışmaktır. Makalenin teorik ve metodolojik temeli I. Herder, G. Hegel, V. S., esasen felsefi kültür anlayışının anahtarı olan Bybler; S. Freud ve C. Jung'un insan yaşamının kültürel bir etkinlik olarak temsil edildiği psikanalitik kavramı ve bu yaşamın yaratılması olarak kültürün yaratılmasıdır. Yu. V. Bromley, E. A. Baller, S. A. Arutyunov, L. N. Gumilev, A. S. Akhiezer, V. M. Mezhuyev, Yu.V. Lotman, A. Kroeber, S. Klakhon gibi yazarların eserleri tarihsel ve kültürel gelişim açısından kültür sorunu analizinde kavramsal ve metodolojik fırsatları önemli ölçüde genişletti. Modern yazarların yayınları (V. S. Belgorodsky ve diğerleri, L. A. Jensen ve J. J. Arnett, I. A. Apollonov ve I. D. Tarba), incelenen sorunu kültürlerin küreselleşmesi bağlamında analiz etmede yararlıdır. Ana araştırma yöntemleri, farklı fikirlerin karşılaştırılmasına, ortak ve farklı olanların tanımlanmasına izin veren, insanın yaşamsal kültür dünyasının etnokültürel yönünün özelliklerini tanımlamayı mümkün kılan karşılaştırmalı ve tipolojik yöntemlerdir. Bir kişinin kültür dünyasına hakim olma sürecinde, kültür, nesnel faktörleri dünyaya öznel bir bakış açısına dönüştürmenin bir aracı olarak hareket ederek sosyo-sosyal bir ifade biçiminden bireyselkişisel bir hayati kültüre ve etnokültüre dönüştürülür. Etnokültürel potansiyel gelişme ölçüsü, sosyallik ölçüsü ile belirlenir. Kültürel gelişimin ölçüsü ne kadar yüksekse, sosyalliğin ölçüsü de o kadar yüksektir. Bu fikir, etnik ve kültürlerarası konuların daha az alakalı olmadığı günümüzde özel bir öneme sahiptir. Evrensel kültürün en önemli bileşeni olarak etnokültür, bir kişinin yaşam değerleri ve anlamlar sisteminin oluşumunu etkiler, farklı kültürler, beceri ve yeteneklerle yapıcı etkileşimin geliştirilmesine, insanların barış içinde bir arada yaşamalarına yönelik tutumların oluşumuna katkıda bulunur. Yazarlar, hayati kültür dünyasının, insan varlığının hayati istikrarının sosyokültürel bir gerekçesi olduğu, yaşam dünyasını anlamla dolduran insan yaşamının yaratılış alanını temsil ettiği, insanların insan doğası ve özü hakkında farkındalık kazanmasını sağladığı sonucuna varıyorlar.

Referanslar

Abulkhanova-Slavskaya, K.A. (1980). Activity and personality psychology. Moscow: Nauka

Akhiezer, A. S. (1992). Sociocultural problems of Russia’s development. The philosophical aspect. Moscow: INION RAS

Akhiezer, A. S., Matveeva, S.Ya.(1990). Humanism as an Element of Culture. Social Sciences. No. 2. 3

Amelina, E. M. (2000). The Social Ideal in the Philosophy of Unity (from V.L. Solovyov to S.L. Frank). Moscow

Apollonov, I. A.; Tarba, I. D. (2017). The Problem of the Grounds of Ethno-Cultural Identity in the Context of Globalization. Voprosy Filosofii, 8, 30-42

Arnoldov, A. I. (1993). Introduction to Cultural Studies (new expanded edition). Study guide. Moscow: People’s Academy of Culture and Universal Values.

Arutyunov, S. A. (2014). Cultures, traditions and their development and interaction. Moscow: Direct-Media

Averkieva, Yu. P. (1979). The History of Theoretical Thought in American Ethnography. Moscow: Nauka

Baller, E. A. (1969). Continuity in theculture development. Moscow: Nauka

Belgorodsky, V. S.; Yakovleva, L. E.; Petushkova, T. A. (2019). Global world - global design: to the issue of preservation of national and cultural identity. Vestnikslavianskikhkultur-bulletin of slavic cultures-scientific and informational journal. V. 54, 365-384

Berdyaev, N. A. (1996). About culture. Anthology of cultural thought. Moscow

Borzova, E. P. (2001). History of World Culture.St. Petersburg: Lan

Bromley, Yu.V. (1990). Ethnographic studies of culture ethnographic functions. Traditions in modern society. Studies of ethnocultural processes. Moscow.

Bybler, V. S. (1991). From science to the culture logic: Two philosophical introductions in the XXI century. - Moscow: Politizdat, p. 3, 9

Cheboksarov, N. N., Cheboksarova I. A. (1971). Peoples, Races, Cultures. Moscow

Davydov, Yu.N. (1978). Culture - Nature - Traditions. Tradition in the history of culture. Moscow.pp.41-60

Egorov, V. K. (2002). Philosophy of the Russian culture: Contours and Problems. Moscow: RAGS Publishing House

Epstein, M. (1997). Self-purification. Hypothesis about the origin of culture. Questions of Philosophy. No. 5, 72-79, p. 73–74

Freud, S. (2017). Psychology of the Masses and the Analysis of Me. St. Petersburg: Azbuka-Atticus

Gumilev, L.N. (1988). Ethnos: Myths and Reality. Friendship of Peoples. No. 10, pp. 218-231

Gurevich, P. S. (2008). Culturology. Moscow: Gardariki

Hegel, G. (2008). Phenomenology of the spirit. Moscow: Academic Project

Herder, I. G. (1959). Selected works. Moscow-Leningrad.: State Publishing House of Fiction

History of Mentalities, Historical Anthropology: Foreign Studies in Reviews and Abstracts (1996). Moscow: B. I., p. 8, 9

Jensen, L. A. & Arnett, J. J. (2011). Globalization and Cultural Identity. Handbook of Identity Theory and Research (pp.285-301). Project: Globalization and Youth Development. DOI:10.1007/978-1-4419-7988-9_13

Jordansky, V. B. (1991). Animals, People, Gods. Essays on African Mythology. Moscow: Nauka

Jung, C. G. (1994). Psychology of the unconscious. Moscow: Canon

Kagan, M. S. (1996). Philosophy of Culture: Textbook. St. Petersburg

Kluckhohn, C., Strodtbeck, F. L. (1961). Variations in Value Orientations. Evanston. IL: Row Peterson

Komarov, M. S. (2006). On the Concept of Modern Society as ‘modernity’. Pedagogical Bulletin, No. 1, pp.5-9

Kroeber, A. L., Kluckhohn С. (1952). Culture, a Critical Review of Concepts and Definitions. Papers of the Peabody Museum of American Archeology and Ethnology. Cambridge, P. 155

Levi-Strauss, K. (1952). Race and History. https://booksread-online.com/dokumentalnye-knigi/design/225384-klod-levi-stross-rasa-i-istoriya.html

Levkovich, V. P., Peshkova, N. G. (1985). Socio-psychological Aspects of the Ethnic Consciousness Problem. Social psychology and social practice. Moscow: Nauka

Lotman, Y. M. (2002). History and Typology of Russian Culture. Saint Petersburg: Iskusstvo-SPB

Mezhuyev, V. M. (2006). The Idea of Culture. Essays on the Philosophy of Culture. Moscow: Progress-Tradition

Mnatsakanyan, M. O. (2004). Nations and Nationalism. Sociology and psychology of national life: Textbook for universities. Moscow: UNITY-DANA, p. 158

Nemov, R. S. (1998). Psychology: Book II. Psychology of Education. Moscow: VLADOS

Pitirim Sorokin: New Materials for a Scientific Biography: Collection of Scientific Works. Moscow, 2012

Plekhanov, G. V. (1956-1958). Elected philosophical works. In 5 V. Moscow, Vol. 5

Rubinstein, S. L. (1997). Man and the World. Moscow: Nauka,

Sadokhin, A. P. (2007). Culturology: Theory and History of Culture: Textbook. Moscow: Eksmo

Shibutani, T. (1969). Social Psychology. Moscow: Progress

Sikevich, Z. V. (1996). Ethnic Factor in the Political Processes of Modern Russia.St. Petersburg: St. Petersburg University

Silvestrov, V. V. (1987). Philosophical Substantiation of the theory and history of culture. Moscow

Tokarev, S. A. (2015). Russian Ethnography History. Moscow: Institute of Russian Civilization

Tsivyan, T. V. (1978). The House in the folklore model of the world: (Based on the material of the Balkan riddles). Semiotics of culture: Works on sign systems X. Tartu: Tartu State University. 65-85. (Scientific notes of the Tartu University; Issue 463), p.72

Zakiryanova, I. A. (2022). The Role of Ethnoculture in Young People’s Education in Conditions of the Crimea Multicultural Space. Questions of Pedagogy: Journal of Scientific Publications. No. 6-2. pp. 13-18.

İndir

Yayınlanmış

29.11.2022

Nasıl Atıf Yapılır

ZAKIRYANOVA, I. A., & REDKINA, L. I. (2022). İNSANIN CANLI KÜLTÜR DÜNYASI: ETNOKÜLTÜREL YÖNÜ. Uluslararası Etnopedagoji Dergisi, 2(2), 78–88. https://doi.org/10.5281/zenodo.7545398